Khơi sức dân để xóa nhà tạm

Xóa nhà tạm, nhà dột nát là chương trình có ý nghĩa nhân văn sâu sắc của Đảng, Nhà nước ta. Cùng với các nguồn lực từ Nhà nước, doanh nghiệp, việc khơi sức dân để hỗ trợ làm nhà cho dân cũng đang phát huy hiệu quả rõ rệt.

Việc chăm lo giải quyết nhà ở cho nhân dân, nhất là người có công với cách mạng, hộ nghèo, hộ bị ảnh hưởng bởi thiên tai luôn được Đảng, Nhà nước ta quan tâm và xác định là một nhiệm vụ trọng tâm của an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững. Đảng, Nhà nước đã có nhiều nghị quyết, kết luận, quyết định, chương trình, kế hoạch về lĩnh vực này được ban hành và triển khai hiệu quả.

Đặc biệt, từ khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII ban hành Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/11/2023, phong trào chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát đã lan tỏa mạnh mẽ, nhận được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, sự tham gia tích cực, rộng rãi của cộng đồng doanh nghiệp, tổ chức và nhân dân.

Hòa chung với phong trào rộng lớn, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc ấy, trong những năm qua, cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các cấp, cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã vào cuộc mạnh mẽ, trách nhiệm. Cùng với các nguồn hỗ trợ của Nhà nước, nhiều nguồn lực đã được huy động để xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Lễ khởi công xây dựng xoá nhà tạm, nhà dột nát cho hộ ông A Not (hộ nghèo) và hộ ông A Phưn (hộ cận nghèo) ở thôn Kroong Klah, xã Ngọc Bay, TP. KonTum. Ảnh: S.C

Ngày 11/10/2024, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Quyết định số 1350-QĐ/TU thành lập Ban Chỉ đạo triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh, do đồng chí Dương Văn Trang- Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy trực tiếp làm Trưởng Ban; đồng chí Lê Ngọc Tuấn- Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh làm Phó Trưởng Ban.

UBND tỉnh cũng đã ban hành Kế hoạch số 2602/KH-UBND ngày 22/7/2024 về triển khai Phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Kon Tum trong năm 2025” (Phong trào thi đua).

Điều rất đáng ghi nhận là, trong quá trình triển khai, cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các cấp đã có nhiều giải pháp huy động nguồn lực từ nhân dân để xóa nhà tạm, nhà dột nát, với tinh thần “ai có gì giúp nấy, có công giúp công, có của giúp của, có ít giúp ít, có nhiều giúp nhiều”.

Như ở huyện Kon Plông, hiện có 572 căn nhà cần được hỗ trợ xây dựng mới và sửa chữa. Để triển khai hiệu quả chủ trương xóa nhà tạm, nhà dột nát, cùng với nguồn lực Nhà nước, sự ủng hộ của doanh nghiệp, Huyện ủy, UBND huyện chỉ đạo huy động sức mạnh cộng đồng khu dân cư hỗ trợ hộ nghèo làm nhà mới với tinh thần “ai có nhiều góp nhiều, ai có ít góp ít; ai có của góp của, ai có sức góp sức”.

Đồng thời, huy động thôn, làng hỗ trợ ngày công, giúp đỡ các gia đình tháo dỡ nhà ở cũ, xây dựng lán ở tạm, chuẩn bị mặt bằng, chuẩn bị nguyên vật liệu để xây dựng nhà mới.

Kết quả là, đã vận động người dân tham gia đối ứng được hơn 1,6 tỷ đồng để làm nhà. Bên cạnh đó, vận động 101 hộ dân có nhu cầu xóa nhà tạm đăng ký vay hơn 4 tỷ đồng, và đã có 32 hộ được vay 1,6 tỷ đồng để xây mới, sử chữa nhà ở. Đến nay, toàn huyện đã có 268/572 căn nhà được khởi công xây dựng, đạt 47% kế hoạch.

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, giải thích được triển khai sâu rộng để người dân hiểu không phải Nhà nước xây nhà cho dân, mà Nhà nước hỗ trợ một phần, còn lại là gia đình, dòng họ, cộng đồng giúp đỡ. Vốn hỗ trợ là yếu tố khởi đầu và huy động nội lực là yếu tố quyết định. Từ đó phát huy nội lực và trách nhiệm của hộ gia đình, cộng đồng dân cư; khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại của một bộ phận người dân.

Trao tặng nhà Đại đoàn kết từ chương trình chung tay xoá nhà tạm, nhà dột nát cho hộ ông A Hmeng, xã Ia Chim, thành phố Kon Tum. Ảnh: SC

Theo số liệu thống kê, tính đến ngày 5/3/2025, toàn tỉnh đã thực hiện hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho 1.016 hộ/2.752 hộ (xây mới 787 căn và sửa chữa 229 căn), đạt tỷ lệ 36,9%. Hầu như ngôi nhà nào cũng có dấu ấn của cộng đồng, của sức dân.

Vì vậy, có thể khẳng định, quá trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo đã thể hiện rõ nét tinh thần tương thân tương ái, “lá lành đùm lá rách”, giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng.

Tuy nhiên, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh cũng còn một số khó khăn, vướng mắc, như: Kinh phí hỗ trợ phân bổ còn chậm, nguồn lực huy động để triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn thấp; nhiều hộ gia đình không có nhân công, chủ yếu phụ thuộc vào sự hỗ trợ của thôn, làng, các đoàn thể và cộng đồng dân cư; vướng mắc trong thủ tục giấy tờ đất để xây dựng nhà ở.

Đặc biệt, qua khảo sát cho thấy, việc triển khai hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho nhiều hộ chính sách, hộ nghèo đang gặp khó khăn về chi phí đối ứng của hộ gia đình.

Vì vậy, để hoàn thành mục tiêu đề ra, bên cạnh nguồn lực của Trung ương, của tỉnh, cần tiếp tục đề cao tinh thần tự lực, tự cường của các địa phương trong huy động nguồn lực. Trong đó, nguồn lực Nhà nước đóng vai trò chủ đạo, nguồn lực của xã hội là quan trọng với nguyên tắc Nhà nước hỗ trợ, cộng đồng giúp đỡ, hộ gia đình tự tổ chức xây dựng nhà ở.

Tiếp tục vận động, tuyên truyền để người dân hiểu rõ về chủ trương hỗ trợ xóa nhà tạm, từ đó phát huy nội lực và trách nhiệm của hộ  gia đình, cộng đồng dân cư, khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại của một bộ phận người dân.

Từ đó lan tỏa rông rãi hơn tinh thần “Ai có gì góp nấy, ai có công góp công, ai có của góp của, ai có ít góp ít, ai có nhiều góp nhiều” để xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Với truyền thống tương thân, tương ái, tin rằng một khi sức dân được “khơi thông”, người người cùng chung tay góp sức, chúng ta sẽ thực hiện thắng lợi mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025.           

Sông Côn