Theo TS Nguyễn Xuân Anh, Giám đốc Trung tâm báo tin động đất cảnh báo sóng thần (Viện Các khoa học trái đất, Viện Hàn lâm khoa học công nghệ Việt Nam), Việt Nam không nằm trên vành đai lửa Thái Bình Dương – khu vực có hoạt động địa chấn mạnh nhất thế giới, cũng không nằm trên các ranh giới mảng kiến tạo lớn như Myanmar, Nhật Bản hay Indonesia. Do đó, nguy cơ xảy ra động đất có cường độ mạnh ở Việt Nam được đánh giá là thấp hơn.
Động đất ở Việt Nam: Nguy cơ thật sự hay nỗi lo xa?
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng ta hoàn toàn an toàn trước động đất. Lịch sử đã ghi nhận nhiều trận động đất đáng kể tại Việt Nam, chủ yếu xảy ra ở khu vực Tây Bắc, Tây Nguyên và vùng ven biển. Những khu vực này nằm trên các đới đứt gãy đang hoạt động, có thể gây ra các trận động đất với cường độ trung bình đến mạnh.
Đặc biệt, động đất kích thích, xảy ra do tác động của hồ chứa thủy điện lớn, cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Một số trận động đất xảy ra gần các công trình thủy điện đã khiến người dân hoang mang, như các đợt rung chấn tại Kon Tum, Sơn La hay Lai Châu trong những năm qua.
Kon Tum lại xảy ra 3 trận động đất liên tiếp lúc rạng sáng
Ngoài ra, tại các đô thị lớn như TP.HCM hay Hà Nội, dù không nằm trong khu vực có hoạt động địa chấn mạnh, nhưng nền đất yếu và mật độ công trình cao tầng dày đặc có thể khiến rung chấn từ các trận động đất xa cũng tạo ra tác động đáng kể. Các trận động đất ở Myanmar hay Kon Tum gần đây cho thấy ngay cả khi tâm chấn cách xa hàng trăm km, vẫn có thể gây rung lắc rõ rệt tại những khu vực này.
Mặc dù nguy cơ xảy ra động đất lớn ở Việt Nam không cao, nhưng các chuyên gia vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động phòng ngừa, giảm thiểu thiệt hại khi có động đất xảy ra. Một trong những giải pháp quan trọng nhất là đánh giá lại mức độ an toàn của các công trình cao tầng, đặc biệt là chung cư và tòa nhà văn phòng tại các thành phố lớn.
Việt Nam viện trợ Myanmar 300.000 USD, lực lượng cứu hộ đã đến Myanmar
PGS-TS Lê Anh Tuấn đề xuất Việt Nam cần sớm bổ sung các quy chuẩn chống động đất vào xây dựng. Việc thiết kế và thi công công trình cần tính đến khả năng chịu rung lắc, ngay cả với những trận động đất có cường độ thấp đến trung bình. Điều này đặc biệt quan trọng tại các khu vực có nền đất yếu, nơi mà rung chấn có thể khuếch đại tác động của động đất.
